خطبه ۸۶ نهجالبلاغه:
عِبَادَ اللَّهِ، إِنَّ أَنْصَحَ النَّاسِ لِنَفْسِهِ أَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ وَ إِنَّ أَغَشَّهُمْ لِنَفْسِهِ أَعْصَاهُمْ لِرَبِّهِ، وَ الْمَغْبُونُ مَنْ غَبَنَ نَفْسَهُ وَ الْمَغْبُوطُ مَنْ سَلِمَ لَهُ دِينُهُ وَ السَّعِيدُ مَنْ وُعِظَ بِغَيْرِهِ وَ الشَّقِيُّ مَنِ انْخَدَعَ لِهَوَاهُ وَ غُرُورِهِ، وَ اعْلَمُوا أَنَّ يَسِيرَ الرِّيَاءِ شِرْكٌ وَ مُجَالَسَةَ أَهْلِ الْهَوَى مَنْسَاةٌ لِلْإِيمَانِ وَ مَحْضَرَةٌ لِلشَّيْطَانِ، جَانِبُوا الْكَذِبَ فَإِنَّهُ مُجَانِبٌ لِلْإِيمَانِ الصَّادِقُ عَلَى شَفَا مَنْجَاةٍ وَ كَرَامَةٍ وَ الْكَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَةٍ، وَ لَا تَحَاسَدُوا فَإِنَّ الْحَسَدَ يَأْكُلُ الْإِيمَانَ كَمَا تَأْكُلُ النَّارُ الْحَطَبَ، وَ لَا تَبَاغَضُوا فَإِنَّهَا الْحَالِقَةُ، وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْأَمَلَ يُسْهِي الْعَقْلَ وَ يُنْسِي الذِّكْرَ فَأَكْذِبُوا الْأَمَلَ فَإِنَّهُ غُرُورٌ وَ صَاحِبُهُ مَغْرُورٌ.
?ای بندگان خدا،خیرخواه ترین مردم برای خود کسی است که، فرمان برداری اش از پروردگارش بیشتر باشد.
و آن كس كه خويشتن را بيشتر مى فريبد، نزد خدا گناه كارترين انسان ها است، زيانكار واقعى كسى است كه خود را بفريبد.
و آن كس مورد غبطه است و بر او رشك مى برند كه دين او سالم باشد.
سعادتمند كسى است كه از زندگى ديگران عبرت آموزد، و شقاوتمند كسى است كه فريب هوا و هوس ها را بخورد.
آگاه باشيد رياكارى و تظاهر، و هر چند اندك باشد شرك است، و همنشينى با هوا پرستان ايمان را به دست فراموشى مى سپارد، و شيطان را حاضر مى كند.
از دروغ بر كنار باشيد كه با ايمان فاصله دارد. راستگو در راه نجات و بزرگوارى است، اما دروغگو بر لب پرتگاه هلاك و خوارى است.
حسد نورزيد كه حسد ايمان را چونان آتشى كه هيزم را خاكستر كند، نابود مى سازد.
با يكديگر دشمنى و كينه توزى نداشته باشيد كه نابود كننده هر چيزى است.
بدانيد كه آرزوهاى دور و دراز عقل را غافل و ياد خدا را به فراموشى مى سپارد. آرزوهاى ناروا را دروغ انگاريد كه آرزوها فريبنده اند و صاحبش فريب خورده.
شرح مختصر خطبه ۸۶?
?نکته:
سرچشمه سعادت در درون شماست
از پيام هاى مهمّى که در اين بخش از خطبه به گوش جان مى رسد، اين است که على(عليه السلام) مى فرمايد: عوامل خوشبختى و بدبختى انسان، بيش از آنچه از بيرون به سراغ او مى آيد، از درون جانش بر مى خيزد. اوست که خود را فريب مى دهد; اوست که خود را مغبون مى سازد; اوست که خويشتن را سعادتمند مى کند و بالاخره اوست که بر اثر پيروى از هوا و هوس و کبر و غرور، اسباب بدبختى خويش را آماده مى سازد.
اين سخن، هم درباره يک فرد صادق است، هم درباره يک جامعه; غالب مردم مخصوصاً در عصر و زمان ما، عوامل بدبختى خود را در بيرون جامعه خويش جستجو مى کنند و غالباً خود را فريب مى دهند و راه چاره را به روى خود مى بندند; در حالى که بايد اسباب مشکلات را در روحيات خود، در پيوندهاى اجتماعى، در هوا و هوسها، در اختلاف و نفاق، در حسادتها و هواپرستى ها جستجو کرد و اگر در اين خطبه، چيزى جز اين پيام نباشد، براى زندگى سعادتمندانه انسان کافى است.
?شرح نهجالبلاغه آیت الله العظمی مکارم شیرازی
? ? @AtreQuran ?