? وَاقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ ۚ إِنَّ أَنْكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ..و در راه رفتنت میانه رو باش، و از صدایت بکاه که بی تردید ناپسندترین صداها صدای خران است.
?آیه 19 سوره لقمان
?رسول خدا (صلي الله عليه و آله) در رفتار فردی، در خانواده و اجتماع، در اداره امور و سياست، در رويارويی با دشمنان و حتی در ميدان نبرد، اعتدال را پاس می داشت و از افراط و تفريط در هر کاری پرهيز می کرد و تاکيد فراوان داشت که امتش از او پيروی کنند و در زندگی ميانه روی پيشه سازند
♦️از اين رو، می فرمود:.. «يا ايها الناس عليکم بالقصد، عليکم بالقصد، عليکم بالقصد» ; 1
ای مردم! بر شما باد به ميانه روی، بر شما باد به ميانه روی، بر شما باد به ميانه روی
?متاسفانه، بيشتر افراد و بسياری از جوامع، در حيات خود فاقد اين اصل بوده و هستند . از اين رو، يا به دامن افراط افتاده، و يا در تفريط غلتيده اند و از مسير صحيح و طريق کمال و هدايت خارج شده اند . ريشه بسياری از انحرافات فردي و اجتماعي را می توان در عدم رعايت اصل اعتدال جست
?اصولا شأن عقل، اعتدال است و شان جهل، عدم اعتدال، يعني انسان عاقل انساني متعادل است و انسان جاهل غير متعادل . علی ( عليه السلام) درباره انسان جاهل همين شان را بيان مي فرمايد:
«لاتری الجاهل الا مفرطا او مفرطا» ;
جاهل را نمي بيني، مگر اين که يا افراط مي کند و يا تفريط . 2.
?1_کنز العمال، ج 3، ص 28 .2_سيره نبوي، ج 1، ص 172 و 171; نهج البلاغه، حکمت 70.