در ظاهر دوست خدا و در باطن دشمن خدا نباش

دانلود عکس نوشته در اندازه مربعی (322 بار دانلود شده) دانلود عکس نوشته در اندازه استوری (304 بار دانلود شده)

رُوِیَ عَنْ مُحمَّدِ بن علیٍ الجَواد علیهماالسلام قال:

لَا تَكُنْ وَلِیّاً لِلَّهِ فِی الْعَلَانِیَةِ عَدُوّاً لَهُ فِی السِّرِّ

بحارالانوار جلد75، صفحه 365

ترجمه حدیث: اینگونه مباش که در ظاهر دوست خدا باشی و در نهان، دشمن او.

⁦◀️⁩شرح حدیث: گاهی در مقابل عَلَن، خِفاء است. معنای خفاء و علن، عرفی است. خفاء، جایی است که انسان تك و تنها باشد و كس دیگری نباشد. علن، یعنی غیر از خودِ شخص، كس دیگری هم حضور داشته باشد. گاهی در مقابل علن، سرّ است؛ كه این با قبلی متفاوت است. سرّ، یعنی درون؛ یعنی در دلت یك چیزی باشد، اما به زبانت چیز دیگری بگویی.

ما در روایات هر دو را داریم؛ هم «‌علن در مقابل خفاء» و هم «علن در مقابل سرّ»، که در این روایت، علن در مقابل سرّ مطرح شده است. و آن این است كه پیش روی مردم، خودت را دوست خدا و فردی متشرّع و متدیّن جلوه دهی ‌ولی در آنجایی كه كسی نیست، معصیت کنی؛ یعنی كارهایی انجام دهی كه مورد رضای خدا نیست.

⁦◀️⁩در اینجا اشاره به نكته ای لازم است و آن اینکه «حفظِ ظاهر» با «ظاهرسازی» تفاوت دارد و عدّه‏ ای هم اینها را با هم اشتباه می‏كنند. حفظِ ظاهر، یعنی كسی كه از نظر درونی، آدم معتقدی است،‌ امّا ایمانش به آن درجه ای نرسیده كه بر روی تمام اعضاء و جوارحش، اثر بگذارد تا به تمام دستورات ظاهری اسلام مقیّد شود، ظاهر خود را اصلاح نماید و كارها و اعمالش را بر طبق دستورات شرع تنظیم كند. به این سنخ از افراد گفته می‏شود که: حفظ ظاهر كن! تویی كه از نظر درونی انسان معتقدی هستی، ولی ضعف ایمانی داری، از نظر ظاهر، اعمالت را درست كن تا با این كارهای خوب، درونت هم خوب شود و ایمانت قوی گردد. این كارِ بسیار خوبی است و بر روی انسان، نقش سازندگی دارد. انسانی كه معتقد و مؤمن است ولی ایمانش ضعیف است، می تواند از راه حفظِ ظاهر، باطنش را هم اصلاح كند.

اما «ظاهرسازی» یعنی چه؟ معنای ظاهرسازی این است که انسان، صورت ظاهرش را متشرّع جلوه بدهد، ‌ولی در همان ظاهر، خلاف شرع هم مرتكب شود. در جایی متشرع است و در جایی دشمن خدا است. او دارد «ظاهرسازی» می کند نه «حفظ ظاهر»! این با آن مورد قبلی تفاوت دارد. این فرد ظاهرسازی می كند؛ مثلاً ‌دعا می خواند و… ولی می‏بینی در یك جاهایی خلاف شرعِ آشکارا هم مرتكب می شود؛ مال مردم می خورد،‌ دروغ می گوید، غیبت می كند. این را می‏گویند ظاهرسازی.