?بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ?
به نام خداوند بخشنده مهربان
«1» إِنَّآ أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ «2» فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ «3» إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ
همانا ما به تو خیر کثیر عطا کردیم. پس براى پروردگارت نماز بگزار و (شتر) قربانى کن. همانا دشمن تو بى نسل و دم بریده است.
?تفسیر ?
?کلمه «کوثر» از «کثرت» گرفته شده و به معناى خیر کثیر و فراوان است. و روشن است که این معنا مىتواند مصادیق متعدّدى همچون وحى، نبوّت، قرآن، مقام شفاعت، علم کثیر و اخلاق نیکو داشته باشد، ولى آیه آخر سوره، مى تواند شاهدى بر این باشد که مراد از کوثر، نسل مبا رک پیامبر اکرم ص است. زیرا دشمنِ کینه توز با جسارت به پیامبر، او را ابتر م ىنامید و خداوند در دفاع از پیامبرش فرمود: «انّ شانئک هو الابتر» دشمن تو، خود ابتر است. بنابراین اگر مراد از کوثر، نسل نباشد، براى ارتباط آیه اول و سوم سوره، توجیه و معنایى دلپسند ن خواهیم داشت.
?کلمه «ابتر» در اصل به حیوان دم بریده و در اصطلاح به کسانى گفته مى شود که نسلى از آنان به یادگار باقى نمانده باشد. از آنجا که فرزندان پسر پیامبر در کودکى از دنیا رفتند، دشمنان مى گفتند: او دیگر عقبه و نسلى ندارد و ابتر است. زیرا در فرهنگ جاهلیّت دختر لایق آن نبود که نام پدر را زنده نگاه دارد. بنابراین جمله «انّ شانئک هو الابتر» دلیل آن است که مراد از کوثر، نسل کثیر پیامبر است که بدون شک از طریق حضرت زهراعلیها السلام مى باشد.
این نسل پر برکت از طریق حضرت خدیجه نصیب پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله شد. آرى خدیجه مال کثیر داد و کوثر گرفت. ما نیز تا از کثیر نگذریم به کوثر نمى رسیم.
?فخررازى در تفسیر کبیر مى گوید: چه نسلى با برکت تر از نسل فاطمه س که مثل باقر ع و صادق ع و رضا ع از آن برخاسته است و با آنکه تعداد بسیارى از آنان را در طول تاریخ، به خصوص در زمان حکومت بنى امیّه و بنى عبّاس شهید کردند، امّا باز هم امروز فرزندان او در اکثر کشوره اى اسلامى گسترده اند.
در زمانى که خبر تولّد دختر سبب اندوه پدر مى شد، به گونه اى که صورتش از غصه سیاه گشته و به فکر فرو مى رفت که از میان مردم فرار کند یا دخترش را زنده به گور کند: «یتوارى من القوم ام یدُسّه فى التّراب» در این زمان قرآن به دختر لقب کوثر مى دهد تا فرهنگ جاهلى را به فرهنگ الهى و انسانى تبدیل کند.
? تفسیر نور حجت الاسلام قرائتی
? ? @AtreQuran
